Lista zakupów
Brak znajomości prawidłowego ułożenia sztućców może być bolesny. Przekonała się o tym chociażby bohaterka filmu „Pretty Woman”. Tymczasem wiedza ta przyda się przy organizacji rodzinnego posiłku, podczas biznesowego lunchu, a także w trakcie romantycznej kolacji z ukochaną osobą. Poznaj najważniejsze reguły dotyczące właściwego rozmieszczenia sztućców na stole.
Jeśli masz możliwość zakupu porządnej zastawy – wybierz odpowiednio duży komplet. Chodzi o to, aby podczas uroczystego spotkania na stole pojawiły się sztućce z jednej kolekcji. To pierwsza, podstawowa zasada, która powinna przyświecać podczas przygotowania stołu do eleganckiego posiłku. Przed każdym podaniem sztućce należy także wypolerować. Można to zrobić bawełnianą tkaniną. Czyste, błyszczące i prawidłowo ułożone sztućce to pierwszy krok do udanego, odświętnego posiłku.
Sztućce należy układać w kolejności używania. Te, które znajdą się najdalej od talerza zostaną użyte jako pierwsze. Ponadto, na stole powinny się znajdować nie więcej niż trzy pary widelców i noży. Jeśli planujesz więcej dań, przy każdym kolejnym posiłku należy podać dodać nową parę sztućców. Warto przypomnieć, że widelec stołowy kładzie się po lewej stronie nakrycia, czterema zębami ku górze, a nóż po prawej. Ostrze noża powinno zostać skierowane w stronę talerza.
Skoro wiesz już, jak ułożyć widelec i nóż, czas na łyżkę do zupy. Powinna znaleźć się ona w odległości około 3 cm od noża i zostać położona miseczką do dołu. Jeśli zupa będzie pierwszym daniem, łyżka musi pojawić się od zewnątrz. Kiedy jednak najpierw na stole pojawi się przekąska, łyżka powinna zostać ułożona na drugim miejscu, zaraz za widelcem do przystawek.
Do zup czystych, które podawane są w specjalnych naczyniach zwanych bulionówkami, stosuje się łyżki okrągłe. Natomiast do gęstych, które serwowane są w głębokich talerzach, używa się łyżek z końcówką w kształcie elipsy. Warto wspomnieć, że do nakładania żurku czy rosołu służy specjalna łyżka wazowa.
Po prawej stronie, na samym końcu, powinien znaleźć się nóż do przystawek. Miejsce po lewej stronie nakrycia, obok klasycznego widelca stołowego zarezerwowane jest dla widelca do zakąsek. Z kolei miejsce nad talerzem należy do sztućców dedykowanych konsumpcji deseru. W pierwszej kolejności układa się widelczyk, a nad nim łyżeczkę, kierując jej miseczkę w prawo, odwrotnie do widelczyka. W przypadku, gdy do deseru potrzebny będzie jedynie widelec, jego ostrza należy skierować w prawo.
Wyjątkowym daniem w "sztućcowym" savoir-vivre jest ryba. Do jej spożycia podaje się przeznaczone specjalnie do tej potrawy. Widelec charakteryzuje się dwoma ostrzami, a nóż wygląda jak bardzo mała łopatka do nabierania ciasta. W tym przypadku nóż nie służy klasycznie do krojenia posiłku, ale za jego pomocą oddziela się kolejne porcje mięsa.
Jeśli gospodarze zaserwują masło i pieczywo, które zwyczajowo jest podawane przez przekąskami, wówczas po lewej stronie talerza powinno znaleźć się niewielkie naczynie z dodatkowym nożem. Ten mały zestaw należy zabrać ze stołu po głównym posiłku, a przed deserem. Jeśli przed słodkościami zostaną podane sery, nad talerzem trzeba ułożyć widelczyk i nożyk.
Do nakładania sałaty służą sałatkowy widelec i łyżka, które należy wziąć do obu rąk i za ich pomocą przenieść z półmiska zawartość na talerz. Tradycyjne polskie ziemniaki, frytki, kopytka oraz kluski nabiera się łyżką o miseczce w kształcie kwadratu. Z kolei deserowe ciasto należy przekładać na talerz za pośrednictwem specjalnej łopatki.
A teraz czas na krótkie podsumowanie.
Po prawej stronie talerza, od wewnątrz, układa się następujące sztućce:
Po lewej stronie talerza, od wewnątrz, należy ułożyć (z tej strony powinna znaleźć się także serwetka, alternatywnie na pierwszym talerzu):
Jeśli podczas posiłku weźmiesz sztućce do rąk, nie mogą one ponownie dotknąć obrusu czy stołu. Sztućce odkłada się na talerz, skrzyżowane. Widelec powinien być ułożony na nożu. Powszechnie spotykane oparcie sztućców o brzegi talerza jest niestety niezgodne z zasadami savoir-vivre. Sygnałem dla gospodarzy o skończonej konsumpcji będzie równoległe ułożenie sztućców na piątą godzinę.
Ich trzonki powinny być skierowane w prawą stronę. Jeśli jednak chcesz dyskretnie dać znać, że prosisz o dokładkę, ułóż nóż na czwartej godzinie, a widelec na ósmej. Ostrze widelca powinno stykać się z ostrzem noża. Jeśli nie będą się stykać, oznacza to przerwę w spożywaniu dania. Gdy posiłek jest wyjątkowo smaczny, aprobatę wyraża się układając sztućców poziomo i kierując ich ostrza ku prawej stronie. Sztućce mogą także wyrazić niezadowolenie z przygotowanej potrawy. Dzieje się tak wtedy, gdy wetkniesz ostrze noża pomiędzy ząbki widelca. Rączki sztućców należy wówczas ułożyć na godzinę piątą i siódmą. Pamiętaj jednak, że nie jest to ruch w dobrym tonie. Smacznego!
