Gwinty żarówek: Nie tylko mały czy duży. Poznaj typy gwintów żarówek

Najpopularniejsze gwinty żarówek to E27, czyli duży gwint oraz E14, tj. mały gwint. W rzeczywistości gwintów żarówek jest znacznie więcej. Dostępne są one w różnych opcjach oraz dzieli się je na kilka kategorii. W poniższym opracowaniu wyjaśniamy to, jakie są rodzaje żarówek oraz które rodzaje gwintów żarówek wybrać. Zapraszamy do lektury.

Rodzaje i podział gwintów żarówek

Jeśli chodzi o żarówki, gwinty dzieli się na wkręcane i wciskane. Do pierwszej kategorii zalicza się gwinty Edisona, które nazywa się tak na cześć ich wynalazcy. Najpopularniejsze gwinty Edisona to E27 oraz gwint żarówki e14. Niemniej jednak wymienić można również takie pozycje, jak żarówka z cienkim gwintem E39 lub żarówka o cienkim trzonie E11. Grupę gwintów wciskanych tworzą żarówki halogenowe.

Najczęściej wybierane gwinty to MR16, G9 czy G6. Warto wspomnieć również o gwincie GU10, który podczas montażu najpierw należy wcisnąć, a następnie przekręcić. Omawiając typy żarówek nie można zapomnieć o żarówkach samochodowych LED. Zyskują one coraz większą popularność, co wynika z ich wszechstronnego zastosowania. Najpopularniejsze typy gwintów żarówek w tej kategorii to: W5W, C5W oraz C10W. 

Jak odczytywać oznaczenia umieszczone na opakowaniach żarówek?

Rozmawiając o tym, jakie są rodzaje gwintów w żarówkach warto również omówić znaczenie ich numeracji. Nazwa żarówki nie odnosi się wyłącznie do rodzaju gwintu, ale również do rodzaju trzonka, a także do jego średnicy. Dzięki oznaczeniom żarówek można więc uzyskać kompletne informacje o ich przeznaczeniu oraz sposobie montowania. Pierwsza litera oznaczenia żarówki wskazuje na rodzaj trzonka, natomiast cyfra określa jego średnicę

Najpowszechniejszym oznaczeniem jest E, którym oznaczone są żarówki wkręcane. Z kolei symbole B lub BA oznaczają, że żarówki posiadają trzonki bagnetowe. Numeracja C wskazuje na złącze na wcisk stosowane w okrągłych świetlówkach. Litera G wskazuje na proste złącze na wcisk, a litery GX na wzmocnione złącze na wcisk. Inne znaczenie ma zestaw GU, który oznacza, że złącze posiada zabezpieczenie przed tylną emisją ciepła. Przeciwnie do tego symbolu, GZ dedykowany jest do żarówek z wysoką tylną emisją ciepła.

Pozostałe oznaczenia to: R, tj. prosty trzonek dla żarówek liniowych dwutrzonowych oraz RX, czyli wzmocniony model R. Ostatnią numeracją jest Fa, będące trzonkiem dla żarówek liniowych ze złączem męskim. Jeśli chodzi o numerację, warto dodać, że ostatnia litera nazwy żarówki odpowiada za ilość złączy w trzonku. Opierając się na tym kryterium wymienia się symbole s, d oraz q. Symbol s oznacza jedno złącze, symbol d dwa złącza, natomiast q opisuje istnienie aż czterech złączy. W oznaczeniu żarówki może pojawi się również litera N (np. E27/N). Oznacza on, że gwint został wykonany z materiałów, które nie są metalami.

Jakie rozmiary mają gwinty w żarówkach?

Jak już wspominaliśmy wcześniej, cyfra znajdująca się w nazwie żarówki określa średnicę trzonka. Wartości te mogą wynosić od 10 do 40 mm. Jako standardowy gwint żarówki określa się numer e27. W zależności od średnicy trzonka, można mówić o konkretnym przeznaczeniu żarówek. Najmniejsze gwinty o szerokości 10 mm dedykowane są do żarówek miniaturkowych, natomiast gwinty 11 mm najczęściej stosuje się w żarówkach energooszczędnych.

Jeśli chodzi o żarówki led, mały gwint 12 mm znalazł zastosowanie w odmianie bi-pin. Z kolei trzonek 13 mm stosowany jest w fluorescencyjnych świetlówkach liniowych. Szerokim zastosowaniem cieszy się mały gwint 14 mm, wykorzystywany w małych żarówkach Edisona oraz w żarówkach typu świeca. Rozmiar większe gwinty o średnicy 15 mm stosuje się natomiast w dwutrzonowych żarówkach liniowych. Warto dodać, że wspomniane na początku gwinty 27 mm są charakterystyczne dla tradycyjnych żarówek Edisona.

Omawiając to, jakie rozmiary mają gwinty w żarówkach, należy również wyjaśnić różnicę między oznaczeniem GU5,3 oraz MR16. W rzeczywistości jest to opis tej samej żarówki, akcentujący jednak inne wartości. Numeracja GU5,3 oznacza, że odległość między bagnetami w trzonku żarówki wynosi 5,3 mm. Natomiast określenie MR16 wskazuje na to, że wysokość od końca gwintu do poziomego nacięcia na obudowie żarówki wynosi 16 mm.

Rodzaje gwintów Edisona

W naszym kraju najpopularniejsze są wkręcane żarówki Edisona, zaś grono najczęściej spotykanych tworzy żarówka z małym gwintem E14 oraz żarówka z gwintem e27. Pozostałe żarówki z tej kategorii to: E5 (o średnicy 5 mm), E10 (o średnicy 10 mm), E11, E12, E14, E17, E26, E27, E39 oraz E40. Poniżej prezentujemy opis wybranych gwintów żarówek:

• Gwint żarówki E10: Model ten często wykorzystywany jest w zabawkach i latarkach. Wynika to z tego, że jest przystosowany do pracy pod bezpiecznym napięciem.
• Mały gwint żarówki E14: Jest to bardzo popularne rozwiązanie we współczesnych lampach, lampkach nocnych, kinkietach czy żyrandolach. Żarówki led z małym gwintem dostępne są w wielu, różnych kształtach. Posiadają one od kilku do kilkunastu punktów świetlnych. Żarówki z gwintem e14 przystosowano do pracy w instalacjach o napięciu 230V. Gwint stosuje się również przy żarówkach tradycyjnych i energooszczędnych.
• Gwint żarówki E27: Żarówki te można spotkać wszędzie, co wynika z ich uniwersalności. Posiadają one bowiem moc od 0,5W do 38W. Tak szeroka skala oraz wygodny sposób montowania (wkręcanie) sprawia, że żarówki led z dużym gwintem są bardzo popularne. Przystosowane są one do pracy w instalacjach o napięciu 230V.
• Gwint do żarówki E40: Ze względu na swoją szerokość gwint ten określa się również mianem trzonkiem Goliata. Stosuje się je do potężnych lamp ledowych o dużych mocach, które można spotkać m.in. na ulicach.

Rodzaje gwintów żarówek halogenowych

Jeśli chodzi o rodzaje żarówek halogenowych, wyróżnia się następujące gwinty: GX53, GU10, G4, GU5.3, GU24, GY6.35, GU8, GY8 oraz G9. Żarówki te posiadają wciskany gwint oraz mogą pracować w instalacjach o napięciu 12V lub 230V. Poniższy opis prezentuje najczęściej wybierane typy żarówek halogenowych:

• Gwint żarówki GX53: Gwint ten dopasowany jest do płaskiej żarówki ledowej, która spotykana jest w lampach ledowych lub nowoczesnych żyrandolach. Jak wskazuje nazwa, średnica jej trzonków wynosi 53 mm.
• Żarówki z małym gwintem GU10: Żarówki led z tym gwintem są bardzo popularne, na co złożyła się ich duża różnorodność oraz możliwość podłączenia do sieci z napięciem 230V. Ta żarówka led z małym gwintem spotykana jest m.in. w oczkach świetlnych i w oprawach typu spot. Często montuje się ją w lampach ściennych, które mają oświetlić niewielką powierzchnię np. lustro czy szafkę pod umywalką w łazience.
• Żarówka cienki gwint G4: Jest to bardzo mała żarówka, posiadająca 4 mm odległości między trzonkami. Używana jest w żarówkach typu sztyft lub talerzyk. Spotyka się ją w lampkach meblowych lub w garderobach. Występuje wyłącznie w wersji 12V.
• Gwint do żarówki GU5,3: Gwint wyposażony jest w dwa cieniutkie bolce, oddalone od siebie o 5,3 mm. Żarówka ta jest energooszczędnym odpowiednikiem tradycyjnych halogenów. Dostępna jest w wersji 230V, jak i 12V.
• Gwint żarówki G9: Gwint ten stosowany jest w nowoczesnych żyrandolach, które mają niestandardowe kształty. Nóżki o rozstawie 9 mm cechuje charakterystyczny element, tj. cienka blaszka i pętelka. Żarówki występują w wersji tradycyjnej i LED i są przystosowane do pracy w instalacjach o napięciu 230V.
• Żarówka gwint GY6,35: żarówka halogenowa z tym gwintem posiada rozstaw nóżek o długości 6,35 mm. Stosowana jest w lampkach biurkowych. Dostępna jest głównie w wersji klasycznej. Jej cechą charakterystyczną są pogrubione nóżki trzonka.

Typy żarówek samochodowych

Wśród żarówek samochodowych wyróżnia się postojowe, które mają wkręcany gwint oraz są wyposażone w światła SMD. Kolejne są żarówki z gwintem W5W, które stosuje się do świateł pozycyjnych oraz oświetlenia wnętrza. W tej kategorii wymienia się również żarówki ledowe z małym gwintem C5W, wykorzystywane do oświetlania tablic rejestracyjnych. Ostanie są żarówki z gwintem C10W o długości 42 mm, które również służą do oświetlania ww. tablic.

Wróć