Lista zakupów
Arbuz pospolity zwany inaczej kawonem to owoc rośliny z rodziny dyniowatych. Pochodzi z Afryki Południowej i tam też nadal rośnie w formie dzikiej. Jego uprawa została rozpowszechniona obecnie na wiele regionów świata o ciepłym klimacie. Największymi producentami arbuza są Chiny oraz Turcja. W Europie na masową skalę arbuzy są uprawiane między innymi w Hiszpanii, Portugalii i we Włoszech. W Polsce uprawa jest możliwa w szklarniach oraz tunelach foliowych. Owoce zbierane są najczęściej od połowy sierpnia do połowy września. Czy arbuz jest faktycznie owocem? Jakie są jego właściwości oraz wartości odżywcze? Czy słodki i soczysty arbuz można włączyć do diety redukcyjnej i cukrzycowej?
Zobacz też: BRZOSKWNIA - KALORIE, WARTOŚCI, INDEKS GLIKEMICZNY
Coraz częściej spotykamy się z problematyką dotyczącą tego, czy arbuz to owoc, czy warzywo. Skąd pomysł na to, że arbuz jest warzywem? Otóż arbuz to owoc rośliny z rodziny dyniowatych i jest uprawiany bardzo podobnie. Wszyscy doskonale wiemy o tym, że dynia to warzywo ponieważ nie jest słodka i często jest składnikiem słonych obiadów. Czy jednak aby na pewno dynia jest warzywem? Otóż nie. Botanicznie zarówno dynia, jak i arbuz to owoce ponieważ powstały z kwiatów i mają nasiona. Istotę problematyki tego rodzaju nazewnictwa świetnie prezentuje sprawa dotycząca odpowiedniego zakwalifikowania pomidora, która trafiła nawet do Sądu Najwyższego w USA pod koniec XIX wieku. Ostatecznie pomidor okrzyknięto warzywem, ponieważ tak oceniało go większość ludzi. Botanicznie jednak pomidor to owoc, a jedynie kulinarnie kwalifikowany jest jako warzywo. Precyzując, z kulinarnego punktu widzenia dynia to warzywo, ale arbuz to oczywiście słodki owoc.
Zobacz też: SAŁATKA OWOCOWA W ARBUZIE
Arbuz spożywany jest wyłącznie w postaci surowej jako smaczna przekąska lub też jako składnik sałatek owocowych albo ciast. Używać go można również do sporządzania deserów na zimno, które najlepiej smakują w upalne dni. Z soku arbuza przygotować można orzeźwiające napoje albo chłodną zupę owocową. Jakie właściwości ma arbuz? Arbuz aż w ponad 90% składa się jedynie z wody. Dzięki temu potrafi doskonale nawodnić organizm w upalne dni. Skutkiem tego zapobiega w znacznym stopniu zatrzymywaniu się wody w organizmie, które tak bardzo uprzykrza nam życie, gdy słupek rtęci na pokojowym termometrze niepokojąco pnie się w górę. Dzieciom najlepiej jest podawać gatunki bezpestkowe. Istnieje wówczas większa szansa na to, że maluch chętniej zje owoc. Arbuz można włączać do menu dziecka już od 9 miesiąca życia.
W medycynie ludowej arbuz był wykorzystywany w leczeniu podagry, przy trudnościach z wydalaniem moczu oraz przy chorobach wątroby. Pod względem odżywczym arbuza nie zalicza się do produktów bogatych w witaminy. Jakie witaminy ma arbuz? Wielu z nas zastanawia się, czy w ogóle są jakieś witaminy w arbuzie. Otóż witaminy i minerały występują co prawda w tym owocu w niewielkich ilościach, ale są obecne.
Arbuz jest przede wszystkim źródłem witaminy A, C, beta-karotenu, kwasu foliowego i pantotenowego oraz witamin grupy B: B1, B2, B3 i B6. W owocach arbuza obecne są także minerały, takie jak: wapń, magnez, potas, fosfor, sód, żelazo, miedź oraz cynk. Miąższ arbuza zawiera ponadto, podobnie jak pomidory, glutation i likopen, które charakteryzują się działaniem antynowotworowym. Likopen jest jednym z najsilniejszych przeciwutleniaczy, który chroni także organizm przed starzeniem się. W arbuzie zawarty jest również błonnik, który wspomaga funkcjonowanie układu trawiennego i usprawnia przemianę materii. W arbuzie obecny jest ponadto glutation oraz cytrulina, które stymulują ogólną odporność organizmu.
Kwas foliowy chroni przed anemią i ułatwia przyswajanie żelaza. Spożywanie arbuzów przyczynia się do obniżenia ciśnienia krwi oraz działa moczopędnie. Arbuz jest ponadto skuteczny w leczeniu obrzęków spowodowanych zaburzeniami pracy nerek oraz serca. Zaleca się podawanie miąższu i soku tego owocu osobom ze stanem podgorączkowym. Jaki jest skład arbuza poza wodą oraz jak prezentują się wartości odżywcze arbuza w gramach na 100 g produktu? Otóż w 100 g arbuza obok wody znajduje się także około 8,4 g węglowodanów, 0,6 g białka oraz 0,1 g tłuszczów.
Arbuz należy do produktów niskokalorycznych ponieważ 100 g dostarcza organizmowi jedynie 36 kcal. Trzeba jednak mieć na uwadze to, że średniej wielkości arbuz po obraniu waży około 2300 g. Czy arbuz tuczy? To zależy. Jeśli zdecydujemy się na spożycie całego arbuza to zapewnimy organizmowi ponad 800 kcal! Osoby będące na diecie redukcyjnej powinny mieć to na uwadze i konsumować słodki owoc w odpowiednich ilościach, do dwóch razy dziennie. Najlepiej sprawdza się dokładne ważenie produktu przed spożyciem. Tak więc, czy arbuz na diecie jest dobrym pomysłem? W rozsądnych ilościach na pewno tak.
Pojęcia indeks glikemiczny oraz ładunek glikemiczny są z pewnością znane wszystkim osobom, które interesują się dietą cukrzycową. Indeks glikemiczny arbuza jest dość wysoki i wynosi 72. Oznacza to, że spożywając 50 g węglowodanów pochodzących z arbuza poziom glukozy we krwi wzrośnie o 72%. Indeks glikemiczny jednak nie odnosi się do ilości węglowodanów w danej porcji pożywienia i poprzez to nie zawsze odzwierciedla realną reakcję naszego organizmu. Porcja arbuza ważąca około 150 g posiada jedynie 10-12 g węglowodanów. Tak więc indeks glikemiczny arbuza jest wysoki, ale jego ładunek glikemiczny należy do niskich.
Reasumując, zjedzenie jednej porcji arbuza nie będzie miało istotnego wpływu na poziom cukru we krwi i nie będzie niosło ze sobą żadnych negatywnych dla zdrowia konsekwencji. Decydując się jednak na zjedzenie naraz 600 g arbuza, czyli około 1/4 średniej wielkości owocu zapewniamy organizmowi już w/w 50 g węglowodanów. Taka ilość owocu wpłynie na wzrost poziomu glukozy we krwi o 72%. Czy arbuz dla cukrzyka to dobry pomysł? Tak, w rozsądnych ilościach owoc ten jest nawet szczególnie polecany diabetykom.
